Т. ҚАЖЫБАЙ ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ ДІНИ ТАҒЫЛЫМ
Аннотация
Мақалада тіл арқылы халықтың ертедегі рухани байлығын зерттеу мақсатында қарымды қаламгер Төлеген Қажыбайдың «Аран» повесінде кездесетін діни лексика қарастырылады.
Жазушы шығармасында кейіпкерлерді суреттеу, олардың іс-әрекеттерін көрсету, ашаршылық заман көрінісін бейнелеуде діни ұғымдарды ұтымды қолданған. Қаламгер повестегі кейіпкерлердің сол кезеңдегі жай-күйін, тұрмыс-тіршілігін қазақы дүниетаным мен ұстанымы арқылы суреттеген. Заманы қиын болса да кебінін кигізу, адамды жерлеу, көңіл айту, жаназасын шығару сияқты діни мәдениетті де ерекше көрсете білген. Осы тұста, мақалада «Аран» повесінен алынған үзінділерден дін, мәдениет, тіл ұғымдарының бір-бірімен тығыз байланыстығын байқауымызға болады. Автор қолданысындағы діни тілдік бірліктерге кірме сөздік, исламдық терминдер сөздігі, қазақ әдеби тілінің сөздіктерінен түсінік беріліп талданады.
Ключевые слова:
этномәдени лексика, лингвокультурема, ұлттық дүниетаным, теология, теолингвистика, діни ұғым, ислам дініБиблиографические ссылки
Қобдабай Қабдыразақұлы. Қазақтың дін туралы танымы https://abai.kz/post/68594
Құрманбайұлы Ш., Исақова С., Мизамхан Б. Қазақ тілінің кірме сөздер сөздігі // –Алматы: «Ұлттық аударма бюросы» қоғамдық қоры. 2019. – 596 б.
Манкеева Ж. Қазақ тілін зерттеудің когнитивтік негіздері// Тілтаным, 2001. -№4.-39-44 бб.
Мечковская Н.Б. Язык и религия: Пособие для студентов гуман. вузов. – М.: Агенство «ФАИР», 1998. – 352 с.
Қажыбай Т. Қанкешу повестер. – Ақмола, 1995. https://adebiportal.kz/web/viewer.php?file=/storage/upload/318/2020/05/22/d41713c47346e539eb7
bff219c7891d2.pdf&ln=kz
Исахан М., Муслимов М., Көкенай С., Сыддықов Б. Исламдық терминдер сөздігі / –Астана: Дін мәселелері жөніндегі ғылыми-зерттеу және талдау орталығы, 2015. – 60 б.
Жанұзақ Т., Омарбеков С., Жүнiсбек Ә. / Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. –Алматы, 2011.
Қайыржан К. Сөз - сандық: Қазақтың көне сөздері. – Алматы: "Өнер" баспасы, 2013. – 480 б.
Малбақов М., Оңғарбаев Н., Үдербаев Н. Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. 10-том// -Алматы: «Арыс» баспасы, 2009. 2023-09-20
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2023 Bulletin of Shokan Ualikhanov Kokshetau University Philological Series
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
