БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ КОММУНИКАТИВТІК ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІСТЕРІ
Аннотация
Мақалада білім алушылардың коммуникативтік құзыреттілігін қалыптастырудың тиімді әдістері қарастырылады. Бұл тақырып қазіргі өзекті мәселелердің қатарына жатады әрі қатысымдық бағдарлы оқытумен тығыз байланыста қаралады. Қатысымдық бағдарлы оқытудың мақсаты – оқытылатын тілдің грамматикасы мен лексикасын игерту ғана емес, сол тілде қарым-қатынас құзыреттілігін қалыптастыру, ұсынылған тақырып аясында тілді қарым-қатынас құралы ретінде пайдалануға қажетті дағдыларды игерту. Бұл оқыту түрі білім алушыларды тілді шынайы өмірде қолдануға бейімдейді. Яғни, қатысымдық бағдарлы оқытуда белгілі бір тіл туралы білім берілмейді, керісінше сол тілді қолдана отырып, қарым-қатынас жасау көзделеді, тілдік коммуникация жүзеге асады. Сондықтан білім алушылар тілдік формаларды біліп қана қоймай, оларды нақты қарым[1]қатынас мақсатында қалай қолдану керектігін үйренулері керек. Осы орайда, коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастырудың тиімді әдістерін анықтау мақсат етілді. Бұл мақсатқа жету үшін мақалада бірқатар міндеттер орындалды, атап айтқанда: «құзыр», «құзырет», «құзыреттілік» ұғымдарына талдау жасалды; «коммуникативтік құзыреттілік» мәселесі қарастырылды; осы мәселені терең қарастыруға көмектесетін ғылыми-әдістемелік құралдардың тізімі қолданылды; талдау, жинақтау, салыстыру әдістері пайдаланылды. Нәтижесінде коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастырудың әдістері анықталды. Осы ретте, білім алушылaрға алған білімдерімен жұмыс істеуге, оны одан әрі дамытуға және дағдыларын жетілдіру үшін коммуникативтік әдістерді көбірек қолдануға мүмкіндік беру маңызды деп танылды.
Ключевые слова:
құзыр, құзыреттілік, коммуникативтік құзыреттілік, коммуникативтік тәсіл, миға шабуыл, тренинг, ойынБиблиографические ссылки
Сүлейменова Ж.Н., Орынбаев А.Ә., Абитжанова Ж.А. Қазақ тілін оқыту әдістемесінен қысқаша анықтағыш-сөздік [Мәтін]. – Алматы : Эверо, 2009.- 248 б.
Canale, M., & Swain, M. (1980). Theoretical Bases of Communicative Approaches to Second Language Teaching and Testing. Applied Linguistics [Text], 1, 1-47. http://dx.doi.org/10.1093/applin/1.1.1
Dornyei, Z., & Thurrell (1991). Strategic Competence and How to Teach It [Text]. ELT Journal, 45, 16-23. http://dx.doi.org/10.1093/elt/45.1.16
Dornyei, Z., & Scott, M. L. (1997). Communication Strategies in a Second Language: Definitions and Taxonomies. Language Learning [Text], 47, 173-210. http://dx.doi.org/10.1111/0023-8333.51997005
Littlemore, J. (2003). The Communicative Effectiveness of Different Types of Communication Strategy. System [Text], 31, 331-347. http://dx.doi.org/10.1016/S0346-251X(03)00046-0
Seven climate turkish. (2015). https://www.yee.org.tr/tr/yayin/yedi-iklim-turkce-a1-ders-kitabi
Aida, N., Aliya, O., Mekhirnis, K., Feruza, S., Gulzhan, K. (2021). History of creating curricula, programs and textbooks on foreign language for universities of Kazakhstan [Text]. Cypriot Journal of Educational Sciences, 16(5), 2726-2741.
Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Педагогика және психология [Мәтін]. – Алматы : Мектеп, 2002. – 256 б.
Ожегов С.И. Словарь русского языка [Текст] / Под ред. чл.-корр. АН СССР П.Ю.Шведовой. – 18-е изд., стереотип. – М. : Рус. яз., 1987. –С. 797
Толковый словарь Ушакова онлайн [Текст]. – Режим доступа: https://ushakovdictionary.ru/word.php?wordid=24550
Р.С.Рахметова. Қазақ тілін оқыту әдістемесі [Мәтін]. – Алматы : Рауан, 2016. -224 б. 978-601-7468-24-9
Рыжаков М.В. Введенский В.Н. Моделирование профессиональной компетентности педагога [Текст] // Педагогика. – 2003. – №10. – С. 51-55. Ш. Уәлиханов атындағы КУ хабаршысы ISSN 2707-9910 (print), ISSN 2788-7979 (оnline) Филология сериясы. № 2, 2022 99
Подгурская Иоанна, Лукьянова М.И. Психолого-педагогическая компетентность учителя [Текст] // Педагогика. – 2001. – №10. – С. 56-61.
Шишов C.Е. Компетентностный подход к образованию: прихоть или необходимость? [Текст] / C.Е. Шишов, И.Г. Агапов // Стандарты и мониторинг в образовании, – 2002. – март-апрель. – С. 58–62.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына 7-қосымша Жоғары білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты [Мәтін]. https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017669
Halian, І. (2016). Value-semantic self-regulation of personality: Genesis and mechanisms of functioning [Text]. Drogobych : DSPU.
Kazibekova, V. F. (2019). Psychologicalfeatures of communicative competence of future professionals [Text]. Insight: the psychological dimensions of society, 2, 64-71. DOI: 10.32999/2663-970X/2019-2-9
Петровская Л.А. Компетентность в общении: социально-психологический тренинг [Текст]. – М. : Издательство МГУ, 1998 – 348 с.
Леонтьев А.Н. Деятельность. Сознание. Личность [Текст]. – М., 1977.
Емельянов Ю.Н. Теория формирования и практика совершенствования коммуникативной компетентности [Текст]. – М. : Просвещение, 1995. – 183 с.
Мудрик А.В. Социализация личности [Текст]. – М., 2006.
Руденский,Е. В. Основы психологической технологии общения менеджера [Текст] / Е. В. Руденский. – Кемерово, 1995, – 181 с.
Зотова И.Н. Коммуникативная компетентность как аспект социализации подростков в условиях информатизации общества [Текст] // Актуальные социально-психологические проблемы развития личности в образовательном пространстве ХХІ века». – Кисловодск, 2006. – 109 с.
Оразбаева Ф.Ш., Рахметова Р.С. Қазақ тілін оқыту әдістемесі : оқу құралы [Мәтін]. / Оразбаева, Ф. Ш., Рахметова, Р. С., - Алматы : Print-S, 2005 . – 170 б. Библиогр.: 166-169 б. – 9965-482-25-Х
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2022 Bulletin of Shokan Ualikhanov Kokshetau University Philological Series
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
