ТІЛШІ-ҒАЛЫМ А. ӘБДІРАХМАНҰЛЫНЫҢ ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ МҰРАЛАРЫ

Авторы

  • Б. Шалабай ф.ғ.д., профессор, Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау қ., 020000, Қазақстан Республикасы, 0000-0002- 5289-4507.
  • А.К. Колпенова докторант, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Нұр-Сұлтан қ., 010000, Қазақстан Республикасы, 0000-0002-7147-1024.

Аннотация

Әр өлкенің біртуар азаматтарын кейінгі ұрпақ біліп өсуі тиіс. Осы идея негізінде Көкше өңірінен шыққан тілші-ғалым Айтым Әбдірахманұлы Әбдірахмановтың ғылыми еңбектерін ғылым сүйер жастарға рухани мұра ретінде таныту арқылы дәстүр жалғастығы мен тарих сабақтастығын жаңғырту өз кезегінде өзекті мәселелердің бірінен саналады.

Мақалада ғалымның қазақ терминологиясының дамуына қосқан үлесі сөз болады, осы саладағы мақалаларына талдау жасау арқылы ана тілінің жанашыры ретіндегі азаматтық тұлғасы дараланады. Лексикологияның бір саласы – топонимикаға қатысты мақалалары тақырып жағынан топтастырылады, монографиялары зерделенеді. А. Әбдірахманұлының қазақ топонимикасын алғаш зерттеген ғалым екендігі тұжырымдалады. Қазақстан жер-су атауларының этимологиясына қатысты пікірлері талданады. Ғалым еңбегіндегі қазақ топонимдері жасалу кезеңдеріне қарай сараланады. топонимдер туралы тұжырымдарының танымдық аспектілері талданады. Ғалым еңбектерінің мәні ұлттың ұлттық белгісі, рухани тұғыры – тілді ғылыми тұрғыда зерттеуімен тереңдей түсетіні түйінделеді.

Ключевые слова:

терминология, топонимика, этнотопонимика, мәдени мәтін, ұлттық код, ономастикалық кеңістік

Библиографические ссылки

Жанұзақов Т., Жұбанов Е. Азамат ажары // Қазақстан мұғалімі. − 1988. № 9. − 4-б.

Әбдірахманов А. Пікір таласы шындыққа жеткізеді // Қазақ әдебиеті. − 1959. №1. − 2-3-б.

Әбдірахманов А. Тіл мәдениеті және терминология // Социалистік Қазақстан. −1968. №239.

− 4-б.

Әбдірахманов А. Терминдерді дұрыс қолданайық // Социалистік Қазақстан. −1972. №23. −

-б.

Әбдірахманов А. Қазақстанның жер-су аттары. – А.: Қазақ ССР ҒА, 1959. – 219 б.

Әбдірахманов А., Құлманова З. Қызылқұм топонимдері // Қазақ тілі мен әдебиеті. −1995.

№9. − 116-121-б.

Әбдірахманов А. Халық қазынасы //Білім және еңбек. −1986. №10. − 47-48-б.

Әбдірахманов А. Топонимика және этимология. – А., 1975. – 208 б.

Әбдірахманов А. «Ақмола» атауының шығуы туралы // Қазақстан пионері. − 1956. №2. −2б.

Рысберген Қ.Қ. Ұлттық ономастиканың лингвокогнитивтік негіздері. – А.: Дайк-Пресс,

– 328 б

Қияқова Р.Ж. Көкшетау өңірінің жер–су атаулар сөздігіндегі түр–түске байланысты ойтолғам // Ш.Уәлиханов атындағы КМУ Хабаршысы. Фил. сер − 2018. №1 (2). − 91-95-б.

Әбдірахманов А. Қазақстан топонимдерін тарихи-этимологиялық зерттеу. Филология

ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған ғылыми баяндама. – А.,

– 58 б.

Әбдірахманов А. Выступление на совещаний, посвященном принципам топонимики.

Принципы топонимики. – М., 1964. – С. 128-131.

Тілеубердиев Б.М. Қазақ ономастикасының лингвоконцептологиялық негіздері. – А.:

«Арыс», 2007. – 280 б.

Жұбанов А.Қ. Қолданбалы лингвистика: Қазақ тілінің статистикасы. Оқу құралы. – А.:

Қазақ университеті, 2004. – 209 б.

Загрузки


Просмотров аннотации: 27 | Загрузок PDF: 9

Опубликован

30.09.2022

Как цитировать

Шалабай, Б., & Колпенова, А. (2022). ТІЛШІ-ҒАЛЫМ А. ӘБДІРАХМАНҰЛЫНЫҢ ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ МҰРАЛАРЫ . Bulletin of Shokan Ualikhanov Kokshetau University Philological Series, (3), 19–31. извлечено от https://vestnik.kgu.kz/index.php/kufil/article/view/301