Употребление словосочетаний в письменном наследии «Бабурнама»
DOI:
https://doi.org/10.59102/kufil/2024/iss1pp66-76Аннотация
Разновидности словосочетаний в тюркских языках – уникальная синтаксическая структура отношений между компонентами, которая сохранилась от древних письменных памятников. Данная исследовательская работа перед собой ставит задачу описать структурные типы и модели общих словосочетаний в письменном наследии “Бабурнама”, выявить общие закономерности их формирования, определить значение словосочетаний в своебразном словарном составе и грамматическом строении языка “Бабурнама". Результаты исследование предоставляют конкретные фактические материалы для внесения вклада в часть области синтаксиса в тюркологической науке и современном казахском языкознании. Сравниваются словосочетаний в языке данного исторического труда, охватывающего период после Средневековья (XV-XVI веках), по той причине, что структура словосочетаний в современном казахском языке соответствует закономерностям языка той эпохи. На основе этого сравнения описывается структурно-смысловая специфика словосочетаний в предложениях автора путем перевода записей Бабура на современный казахский язык.
Ключевые слова:
структура словосочетании, именные словосочетании, глагольные словосочетании, фразеологизмы, синтаксические отношенияБиблиографические ссылки
Байдаров Е.У. "Орталық және Оңтүстік Азия тарихындағы Бабыр", Захириддин Мұхаммед Бабырдың Шығыс әкімшілігі мен мәдениетіндегі рөлі. Халықаралық ғылыми-теориялық конференцияның ғылыми мақалалары мен тезистерінің жинағы, Ташкент: ӨзҰУ, 2023. – 1 Том. – 368-373 бб.
Қазақ грамматикасы. Фонетика, сөзжасам, морфология, синтаксис. – Астана, 2002.
Абдыкадырова С.Р., Кабылов Т.Б., Токтосунова З.Р. "Бабыр-намадағы лингвистикалық құралдар автордың маңызды поэтикалық бірлігі ретінде", International Journal of Humanities and Natural Sciences, 2022. – 10 том-2 (73). – 152-156 бб.
Thackston W.M. Jr. Bâburnâma.:Chaghatay Turkish text with Abdul-Rahim Khankhanan's Persian translation, [Cambridge, Mass.]: Dept. of Near Eastern Languages and Civilizations, Harvard University, 1993.
Қожабекұлы Б. Бабырнама. Захир ад-дин Мұхаммед Бабыр. . – Алматы: Ататек, 1993
Захир aд-Дин Мухаммед Бабур. (n.d.), Бабур-Наме, "Шығыс әдебиеті", Шығыс пен Батыстың ортағасырлық тарихи көздері. Кіру сілтемесі: https://www.vostlit.info/ (қаралған күні: 20.06.23).
Баскаков Н.А. Түркі тілдерінің құрылымының тарихи-типологиялық сипаттамасы: сөз тіркесі мен сөйлем, М.: Ғылым, 1979.
Утебеков С. «Диуани хикмет» нұсқаларындағы ілік септігінің формалары және матаса байланысқан сөз тіркестері", Túrkologıa, 2022. – №2 (110). – 155-186 бб.
Ахматов И.Х. Түркі тілдеріндегі сөз тіркестері мен сөйлемдер теориясының мәселелері, Нальчик: Эльбрус, 2006.
Мухаммадиева Д, "Бабыр-намадағы" сөз тіркестерінің семантикалық жіктелуі және оларды түрік аудармаларында беру мәселелері", Захириддин Мұхаммед Бабырдың зияткерлік мұрасы және қазіргі заман: Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның мақалалары мен тезистерінің жинағы,М.: Пробел-2000, 2000. – Б. 368-374.
Hasanov S. Zahiriddin Muhammad Bobur. Boburnoma, Nashrga tayyorlovchi Toshkent: Sharq 2002.
Хасанов Ғ.К. Қазақ тілінің лексикалық синтагматикасы: Ғылыми монография, Орал: М.Өтемісов атындағы БҚМУ Редакциялық баспа орталығы, 2012.
Aсилова Г.А. "Әскери білім беру мекемелерінде Орыс тілі сабақтарында" Бабырнама бойынша "әскери терминологиямен жұмыс", International conference: Actual problems and solutions of modern philology, Research Support Center, 2020. – Б. 6-92.
Бабыр-наме. Бабыр жазбалары, Аударған М.Салье; жауапты редактор және алғы сөз авторы тарих ғылымдарының кандидаты С.А. Азимджанова, Ташкент: Өзбек КСР Ғылым Академиясының баспасы, 1958.
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2024 Вестник Кокшетауского Университета им. Ш.Уалиханова. Серия филологическая
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
